Przemoc domowa

GDZIE SZUKAĆ POMOCY GDY DOŚWIADCZASZ PRZEMOCY DOMOWEJ ?

Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczuczynie
plac 1000-lecia 23
19-230 Szczuczyn
tel. 86 273 50 81
e-mail: ops@szczuczyn.pl

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Grajewie
ul. Wojska Polskiego 74 C
19-200 Grajewo
tel. 86 273 87 09
e-mail: centrum@pcpr.grajewo.pl

POLICJA – telefony alarmowe 112 lub 997

Posterunek Policji w Szczuczynie
Plac 1000-lecia 13
19-230 Szczuczyn
tel. 47 718 41 50

Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Szczuczynie
ul. Łomżyńska 11
19-230 Szczuczyn
tel. 86 262 10 36

Przemoc domowa – jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:

1. narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
2. naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
3. powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
4. ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
5. istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej;

Przemoc domowa jest procesem i zazwyczaj przebiega według cyklicznie pojawiających się w ich związkach zdarzeniach. Na cykl przemocy składają się trzy następujące po sobie fazy:

• Faza pierwsza to faza narastania napięcia.
  Charakteryzuje się wyczuwalnym wzrostem napięcia, drażliwości osoby stosującej przemoc,  narastającymi sytuacjami konfliktowymi pomiędzy partnerami.  Przemoc przybiera tu formę werbalną, stosunkowo łagodną. Osoba stosująca przemoc częściej może sięgać po alkohol lub substancje psychoaktywne.
  Osoba doświadczająca przemocy usiłuje natomiast za wszelka cenę opanować sytuację, przeprasza partnera za swoje zachowanie, tłumaczy zachowanie partnera.
• Druga faza to faza ostrej przemocy.
  W tej fazie napięcie wzrasta, aż następuje wybuch agresji, dochodzi do ataku. Zachowanie osoby stosującej przemoc  staje się bardzo nieprzewidywalne, gwałtowne, Wybuchy gniewu wywołują najczęściej małe drobiazgi. Dochodzi do eksplozji zachowań agresywnych, które mogą objawiać się  używaniem przemocy fizycznej, można zaobserwować też silne natężenie agresji słownej.
  Osoba doświadczająca przemocy stara się uspokoić partnera i ochronić siebie. Po zakończeniu wybuchu przemocy często jest oszołomiona,  odczuwa wstyd i przerażenie, jak również złość i bezradność.
• Ostatnia faza to faza „miesiąca miodowego”.
  Po napaści osoba stosująca przemoc wyraża skruchę, przeprasza, obiecuje poprawę, stara się znaleźć zewnętrzne wytłumaczenia dla swojego zachowania. Dzięki takiemu zachowaniu osoba doświadczająca przemocy zaczyna wierzyć, że partner zmienił się i akt przemocy był tylko incydentem. Jeżeli we wcześniejszym etapie została uruchomiona droga prawna (złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, sprawa rozwodowa itp.), osoba doświadczająca przemocyzazwyczaj wycofuje z tych działań. Jednak po pewnym czasie, niezależnie od postępowania partnera, osoba stosująca przemoc nie wytrzymuje i cały cykl  rozpoczyna się od nowa.  Zagrożeniem  tej fazy pozostaje  fakt, że przemoc w następnym cyklu staje się gwałtowniejsza.
  Cykle takie mogą trwać przez wiele lat, przy czym zwykle fazy „miodowego miesiąca”, skracają się, natomiast wydłużają i bardziej dramatycznie przebiegają fazy narastania napięcia i gwałtownej przemocy. To co kiedyś w fazie „miodowego miesiąca” było przyjemnością przekształca się w unikanie przykrości  i bólu. Zdarza się, ze po pewnym czasie faza miodowego miesiąca zanika całkowicie i pozostają tylko dwie fazy.

PROCEDURA „NIEBIESKIE KARTY”

W związku z nowelizacją ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej  z dnia 29 lipca 2005 roku (Dz. U. z 2021 poz. 1249 ze zm.) na sesji Rady Miejskiej w Szczuczynie w dniu 21 sierpnia 2023 roku pojęto Uchwałę NR 329/LXIV/23 określającą tryb i sposób powoływania oraz odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego. Po wejściu w życie niniejszej uchwały Burmistrz Szczuczyna zarządzeniem nr 43/23 z dnia 18 września 2023 r. powołał Zespół Interdyscyplinarny w składzie składający się z przedstawicieli instytucji i organizacji pozarządowej działających na terenie naszej gminy.

Zadania zespołu interdyscyplinarnego (art. 9 b ust. 2 uoppd)

Do zadań Zespołu należy tworzenie warunków umożliwiających realizację zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy domowej oraz integrowanie i koordynowanie działań innych podmiotów, w szczególności przez:

• diagnozowanie problemu przemocy domowej na poziomie lokalnym
• inicjowanie działań profilaktycznych, edukacyjnych i informacyjnych mających na celu przeciwdziałanie przemocy domowej i powierzanie ich wykonania właściwym podmiotom;
• inicjowanie działań w stosunku do osób doznających przemocy domowej oraz osób stosujących przemoc domową;
• rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielania pomocy w środowisku lokalnym
• inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie
• opracowanie projektu gminnego programu przeciwdziałania przemocy domowej oraz ochrony osób doznających przemocy domowej;
• rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym;
• powoływanie grup diagnostyczno-pomocowych i bieżące monitorowanie realizowanych przez nie zadań;
• monitorowanie procedury „Niebieskie Karty”;
• przekazywanie informacji, o której mowa w art. 9e ust. 3, oraz dokumentacji, o której mowa w art. 9c ust. 5a;
• kierowanie osoby stosującej przemoc domową do uczestnictwa w programie korekcyjno-edukacyjnym dla osób stosujących przemoc domową lub programie psychologiczno-terapeutycznym dla osób stosujących przemoc domową;
• składanie, na wniosek grupy diagnostyczno-pomocowej, zawiadomienia o popełnieniu przez osobę stosującą przemoc domową wykroczenia, o którym mowa w art. 66c ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2022 r. poz. 2151, 2311, 2581 i 2600 oraz z 2023 r. poz. 289 i 535).

Dane kontaktowe Zespołu Interdyscyplinarnego:

Zespół Interdyscyplinarny
Plac 1000-lecia 23

19-230 Szczuczyn
tel. 86 273 50 81
e-mail: zi.szczuczyn@szczuczyn.pl

Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1249 z późn. zm.), podejmowanie interwencji w środowisku odbywa się na podstawie procedury „Niebieskie Karty” i nie wymaga zgody osoby doznającej przemocy domowej ani osoby stosującej przemoc domową. (art. 9 d ust.1 uoppd)

Procedura „Niebieskie Karty” obejmuje ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli służb, w związku z uzasadnionym podejrzeniem stosowania przemocy domowej. (art. 9 d ust.2 uoppd)

Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” następuje przez wypełnienie formularza „Niebieska Karta” w przypadku powzięcia podejrzenia stosowania przemocy wobec osób doznających przemocy domowej lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez świadka przemocy domowej (art. 9 d ust.4 uoppd)

Grupę diagnostyczno – pomocową powołuje się w celu dokonania diagnozy i oceny sytuacji w związku ze:
• zgłoszonym podejrzeniem wystąpienia przemocy domowej
• lub wszczętą procedurą „Niebieskie karty”,

W skład grupy diagnostyczno-pomocowej wchodzą:
1) pracownik socjalny jednostki organizacyjnej pomocy społecznej,
2) funkcjonariusz Policji,
a także inni przedstawiciele służb (np. pedagog, asystent rodziny, kurator, członek GKRPA), działających na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej.

Do zadań pracownika socjalnego realizującego procedurę „Niebieskie karty”, należy w szczególności praca z osobą doznającą przemocy domowej i opracowanie indywidualnego planu pomocy, zgodnie z jej uzasadnionymi potrzebami.

Do zadań funkcjonariusza policji (dzielnicowego) powołanego do grupy diagnostyczno-pomocowej należy w szczególności praca z osobą stosującą przemoc domową

Do zadań grup diagnostyczno-pomocowych należy w szczególności: (art. 9 b ust. 8 uoppd )
1) dokonanie oceny sytuacji domowej osób doznających przemocy domowej oraz osób stosujących przemoc domową;
2) realizacja procedury „Niebieskie Karty” w przypadku potwierdzenia podejrzenia wystąpienia przemocy domowej, zwłaszcza w sytuacji wystąpienia ryzyka zagrożenia życia lub zdrowia;
3) zawiadomienie osoby podejrzanej o stosowanie przemocy domowej o wszczęciu procedury „Niebieskie Karty” pod jej nieobecność;
4) realizacja działań w stosunku do osób doznających przemocy domowej oraz osób stosujących przemoc domową;
5) występowanie do zespołu interdyscyplinarnego z wnioskiem o skierowanie osoby stosującej przemoc domową do uczestnictwa w programach korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc domową albo w programach psychologiczno-terapeutycznych dla osób stosujących przemoc domową;
6) występowanie do zespołu interdyscyplinarnego z wnioskiem o złożenie zawiadomienia o popełnieniu przez osobę stosującą przemoc domową wykroczenia, o którym mowa w art. 66c ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń;
7) monitorowanie sytuacji osób doznających przemocy domowej, a także zagrożonych wystąpieniem przemocy domowej, w tym również po zakończeniu procedury „Niebieskie Karty”;
8) zakończenie procedury „Niebieskie Karty”;
9) dokumentowanie podejmowanych działań, stanowiących podstawę:
a) uznania braku zasadności wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”,
b) wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”;
10) informowanie przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego o efektach podjętych działań w ramach procedury „Niebieskie Karty”.